Kể từ ngày 01/07/2025, một quy định quan trọng trong Luật Thuế giá trị gia tăng 2024 và Nghị định 181/2025/NĐ-CP sẽ có hiệu lực, tác động trực tiếp đến việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào của doanh nghiệp. Theo đó, các giao dịch hàng hóa dịch vụ mua vào từ 05 triệu đồng trở lên sẽ bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Hàng hóa dịch vụ mua vào từ 05 triệu đồng: Yêu cầu mới về thanh toán không tiền mặt
Từ ngày 01/07/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 181/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết thi hành Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT). Điểm nổi bật và có tác động trực tiếp đến mọi cơ sở kinh doanh là quy định tại Điều 26: cơ sở kinh doanh phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào (bao gồm nhập khẩu) có giá trị từ 05 triệu đồng trở lên đã bao gồm thuế giá trị gia tăng.
Điều này có nghĩa là, để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, các giao dịch trên sẽ bắt buộc phải có chứng từ chứng minh việc thanh toán không dùng tiền mặt. Chứng từ này phải tuân thủ quy định của Nghị định 52/2024/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt, đồng thời không bao gồm các chứng từ bên mua nộp tiền mặt vào tài khoản của bên bán.
Các trường hợp đặc thù về thanh toán không dùng tiền mặt
Nghị định 181/2025/NĐ-CP cũng làm rõ một số trường hợp đặc thù liên quan đến điều kiện thanh toán không dùng tiền mặt để khấu trừ thuế GTGT đầu vào (theo điểm b khoản 2 Điều 14 Luật Thuế GTGT 2024):
- Thanh toán bù trừ: Nếu có quy định cụ thể trong hợp đồng, cần có biên bản đối chiếu số liệu và xác nhận giữa hai bên. Khi bù trừ công nợ qua bên thứ ba, cần có biên bản bù trừ công nợ ba bên.
- Bù trừ công nợ qua vay, mượn tiền: Phương thức này phải được quy định cụ thể trong hợp đồng, cần có hợp đồng vay, mượn tiền bằng văn bản và chứng từ chuyển tiền từ tài khoản bên cho vay sang bên đi vay. Quy định này cũng áp dụng cho trường hợp bù trừ giữa giá trị hàng hóa dịch vụ mua vào từ 05 triệu đồng trở lên với khoản tiền bên bán hỗ trợ hoặc nhờ bên mua chi hộ.
- Ủy quyền thanh toán qua bên thứ ba: Phải quy định cụ thể trong hợp đồng bằng văn bản, và bên thứ ba phải là tổ chức hoặc thể nhân hoạt động hợp pháp.
- Thanh toán bằng cổ phiếu, trái phiếu: Cần có hợp đồng mua bán bằng văn bản được lập trước đó.
- Phần giá trị còn lại thanh toán bằng tiền: Nếu sau khi thực hiện các hình thức thanh toán đặc thù trên mà phần giá trị còn lại được thanh toán bằng tiền có giá trị từ 05 triệu đồng trở lên, thì chỉ được khấu trừ thuế nếu có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt cho phần giá trị này.
- Thanh toán vào tài khoản Kho bạc Nhà nước: Được khấu trừ thuế GTGT đầu vào tương ứng với số tiền chuyển vào tài khoản của bên thứ ba mở tại Kho bạc Nhà nước để thực hiện cưỡng chế thuế.
- Mua trả chậm, trả góp: Đối với hàng hóa dịch vụ mua vào từ 05 triệu đồng trở lên theo hình thức trả chậm, trả góp, cơ sở kinh doanh căn cứ hợp đồng, hóa đơn GTGT và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt của các đợt để khấu trừ. Nếu chưa có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt do chưa đến thời điểm thanh toán, vẫn được khấu trừ. Tuy nhiên, nếu đến hạn mà không có chứng từ, phải kê khai điều chỉnh giảm số thuế đã khấu trừ.
- Không cần chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt: Quy định này không áp dụng cho hàng hóa dịch vụ mua vào từ 05 triệu đồng đối với hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu từng lần dưới 05 triệu đồng, hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn dưới 05 triệu đồng, và hàng hóa nhập khẩu là quà biếu, quà tặng, hàng mẫu không phải trả tiền từ nước ngoài.
- Thanh toán ủy quyền qua người lao động: Nếu hàng hóa dịch vụ mua vào từ 05 triệu đồng trở lên phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh được ủy quyền cho cá nhân là người lao động thanh toán không dùng tiền mặt theo quy chế nội bộ, và sau đó doanh nghiệp thanh toán lại cho người lao động bằng hình thức không dùng tiền mặt, vẫn được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
- Mua nhiều lần trong cùng ngày: Trường hợp mua hàng hóa, dịch vụ của một người nộp thuế có giá trị dưới 05 triệu đồng/lần nhưng tổng giá trị mua nhiều lần trong cùng một ngày từ 05 triệu đồng trở lên, doanh nghiệp chỉ được khấu trừ thuế nếu có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo Luật Thuế GTGT 2024
Ngoài các quy định chi tiết từ Nghị định 181/2025/NĐ-CP, điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào chung theo khoản 2 Điều 14 Luật Thuế GTGT 2024 bao gồm:
- Có hóa đơn GTGT hợp pháp (hoặc chứng từ nộp thuế GTGT ở khâu nhập khẩu/thay cho phía nước ngoài).
- Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào (trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ).
- Đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu: Ngoài các điều kiện trên, cần có hợp đồng ký kết với bên nước ngoài, hóa đơn bán hàng, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, tờ khai hải quan và các chứng từ liên quan khác (phiếu đóng gói, vận đơn, chứng từ bảo hiểm nếu có).
Để được tư vấn chi tiết về dịch vụ thuế/kế toán, quý doanh nghiệp vui lòng liên hệ với AIAC qua hotline 0914 881 612 hoặc email info@aiac.com.vn.
AIAC – Đồng hành cùng sự phát triển bền vững của doanh nghiệp!
